جای پای مهربانی‌ها

خانه‌ی امام در قم

عدالت عابدینی

خانه‌ی امام که در محله‌ی یخچال قاضی قم است، تقریباً 300 مترمربع مساحت دارد و در سال 1325 شمسی امام خمینی آن را خریداری کردند. این خانه حدود 100 سال پیش ساخته شده و مهندسی آن بسیار ساده است. خانه‌ی امام خمینی، هم‌زمان با آغاز مبارزات ایشان علیه رژیم پهلوی، کانون این مبارزات واقع شد. ایشان سخنرانی معروف خود بر ضد لایحه‌ی «انجمن‌های ایالتی و ولایتی» در سال 1341 شمسی را در این مکان ایراد کردند؛ و همچنین آخرین سخنرانی امام در این خانه، مربوط به موضع‌گیری شدیداللحن امام در 4/8/1343 شمسی نسبت به تصویب قانون کاپیتولاسیون بود که با عبارت «انا لله و انا الیه راجعون» آغاز شد و در ادامه فرمودند: «قلب من در فشار است... ایران دیگر عید ندارد... ما را فروختند... عظمت ایران از بین رفت.» به دنبال این سخنرانی، رژیم پهلوی در تاریخ 13/8/1343 شمسی امام را در منزل خود دستگیر و بلافاصله به تهران و از آن‌جا به ترکیه تبعید کرد.

مسجد سلماسی

مسجد سلماسی در سال 1366 ه.ق. به همت حاج‌یحیی سلماسی ساخته شده و از ویژگی‌های آن، سادگی و بی‌پیرایگی آن است.

شهرت این مسجد، از زمانی افزایش یافت که حضرت امام در دهه‌ی 30 شمسی، جلسه‌های تدریس خود را به این مسجد انتقال دادند. هرچند بعدها به خاطر افزایش شاگردان و نبود گنجایش این مسجد، امام ناچار شدند تدریس خود را به مسجد اعظم انتقال دهند. گفته می‌شود از حدود 4000 طلبه در قم، حدود 600 نفر در مسجد سلماسی شرکت می‌کردند که به دلیل کوچک بودن مسجد، بسیاری از طلاب مجبور بودند در پله‌ها و حتی بیرون از مسجد بنشینند.

خانه‌ی امام در حسینیه‌ی جماران

خانه‌ی امام به صورت یک طبقه در پشت حسینیه‌ی جماران واقع شده است. این خانه منزل موروثی حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمهدی امام جمارانی بوده است که از سوی ایشان در اختیار امام خمینیq قرار گرفت؛ ولی امامq ماهیانه مبلغ 80 هزار ریال به عنوان اجاره پرداخت می‌کردند.

پس از استقرار امام در این خانه به منظور ایجاد سهولت در رفت و آمد ایشان به حسینیه، راهروی موقتی به خانه و بالکن حسینیه ساخته شد.

هم‌اکنون این خانه‌ی محقر و اتاقی که حضرت امام مسؤولان کشور و نمایندگان ویژه‌ی سایر کشورها را در آن به حضور می‌پذیرفتند، مورد بازدید علاقمندان قرار می‌گیرد.

این ساختمان دارای 2 اتاق و یک راهروی باریک و آشپزخانه است. آشپزخانه با دری به حیاط دیگری در شمال خانه متصل است که همسر امام در آن زندگی می‌کردند.

ساختمان حسینیه‌ی جماران

این ساختمان در سال 1237 از سوی آیت‌الله مرحوم سیدابراهیم جمارانی وقف شده و در سال 1355 ه.ش. به همت اهالی جماران بازسازی شده است.

حضرت امام خمینی بنا به توصیه‌ی پزشکان در اواخر سال 1358 از شهرستان قم به تهران عزیمت کردند.

بعد از استقرار امام، خانه با یک راهروی موقت به بالکن حسینیه متصل شد که تقریباً همه‌روزه مشتاقان زیارت با حضور در حسینیه‌ی جماران، از سخنان و رهنمودهای انسان‌ساز امام بهره‌مند می‌شدند.*