ایران‌گردی

بهشت گمشده

فرناز شهیدثالث

بهشت برای ما آدم­ها از نظر ظاهری جایی رویایی و دور از دسترس است. مثلاً یک جای خوش آب­^وهوا و سرسبز، با رودخانه­ای پر پیچ­^وخم و درخت­های زیاد، که همه ­جوره به آدم خوش بگذرد. با این تعریفی که از ظاهر و طبیعت بهشت داریم، گاهی به نقطه­ای از زمین می­رسیم که زیبایی آن خارج از تصور ما است و احساس می­کنیم در بهشت افتاده­ایم.

در ایران تعداد این نقاط دیدنی که در خیال ما شبیه بهشت هستند، کم نیست. شمال، جنوب، شرق و غرب ایران پر از مسیرها و منطقه­های رویایی است. دشت­های وسیع، جنگل­های مه­ گرفته، کوهستان­های سر به فلک کشیده و ساحل­های گسترده در کنار دریایی که تا آخر دنیا پیش می­رود.

­از میان تمام این نقاشی­های طبیعت، یک منطقه در استان فارس وجود دارد که هر کسی آن‌جا رفته و طبیعت زیبایش را دیده، اسمش را «بهشت گمشده‌ی ایران» گذاشته است. این روزها دیگر کمتر کسی اسم اصلی آن منطقه، یعنی «تنگ بستانک» را به یاد می­آورد.

تنگ بستانک، منطقه­ای کوهستانی در نزدیکی شیراز است. جایی در بخش کامفیروز شهرستان مرودشت، که هوای خوب آن معروف است. تا همین چند سال پیش، کسی این بهشت گمشده را نمی­شناخت. حتی خیلی از شیرازی­ها که اهل گشت­^وگذار هستند، گذرشان به تنگ بستانک نیفتاده بود. شاید هم رفته بودند، اما ترجیح می­دادند نشانیِ بهشت را فقط برای خودشان نگه دارند و کسی را در آن شریک نکنند.

سنگ­ها و صخره­های اطراف رودخانه در مسیر پر دار^ودرخت شمال شیراز، تنگه­ای دیدنی ساخته است؛ ارتفاع سنگ­ها در طول مسیر کم^وزیاد می­شود و پایین‌ریختن آب رود در بستر حرکتش، آبشارهای کوتاه^وبلند متعددی ساخته است.

البته طبیعت کوهستانی تنگ بستانک، فقط برای کوه‌نوردان و علاقه‌مندان به کوه و مسیرهای سخت^وپیچ‌درپیچ جالب نیست، هر کسی که زیبایی طبیعت را دوست داشته باشد، از راه‌رفتن کنار این رودخانه و قدم‌گذاشتن بر سنگ­های مسیر لذت می­برد. درخت­های بلوط، بادام و پسته در طول راه، تصویر این بهشت را دیدنی­تر کرده است. انبوه درختان چنار، همراه با پیچ^‌وتاب رودخانه تا رسیدن به محل آبشار، در مسیر تنگه­ای که زیاد هم تنگ‌^وباریک نیست، منظره­ای شگفت­انگیز ساخته است. تنگه‌ی این بهشت، از جنس ترکیبات آهکی است و صدها سال طول کشیده تا شکل‌^وشمایل آن درست شود. این دیواره­های زیبای کهن­سال آهکی، خودشان را از میان درخت­های سبز^ودرهم نشان می­دهند. گیاهان دارویی زیادی هم این‌جا پیدا می­شود؛ گیاهانی مثل گَوَن، شیرین­بیان، خارشتر و درمنه، که هر کدام خاصیتی دارند و در قدیم برای درمان بعضی از بیماری­ها از آن‌ها استفاده می­کردند...

حالا بیایید فکر کنیم که قرار است با این بهشت گمشده­ای که طبیعت بخشنده در اختیار ما گذاشته است، چه کنیم؟

ما آدم­ها در این سال­ها که در علم و تکنولوژی پیشرفت کرده­ایم، چندان با محیط اطراف و طبیعت زیبایمان مهربان نبوده­ایم. بخشی از این بهشت زمینی در نقاط مختلف کشور، به دست ما آسیب دیده است. این روزها سازمان­های رسمی و گروه­های مردمی برای محافظت از محیط زیست شکل گرفته است. محدوده­هایی را هم به اسم «مناطق حفاظت‌شده» نام‌گذاری کرده­ایم که حضور در آن‌ها باید با رعایت آداب مخصوصی باشد. در این محدوده­ها، منابع زیستی خاصی مثل رودخانه­ها، گیاهان و جانوران، ارزش زیادی دارند و برنامه­هایی اجرا می­شود تا غیر از این‌که از گردش در آن لذت می­بریم، بتوانیم منطقه را برای نسل­های آینده هم حفظ کنیم. بهشت گمشده‌ی تنگ بستانک یکی از همین مناطق حفاظت‌شده است، اما در گوشه‌^وکنار کشورمان بهشت­های دیگری هم داریم که اسم حفاظت‌شده روی آن‌ها نیست. جایی مثل منطقه‌ی زیبای کلاردشت که یک بهشت زیبا و بی­نظیر در استان مازندران است. این مسئله که کلاردشت و دشت­های زیبای دیگری که داریم، تا چه زمانی چهره‌ی بهشتی داشته باشند و بتوانیم از وجودشان لذت ببریم، به خود ما بستگی دارد. به این‌که چقدر مراقب داشته­هایمان هستیم و تا چه اندازه برای حفظ و نگهداری از آن‌ها تلاش می­کنیم.