محیط زیست ماسک‌ها را کجای دلش بگذارد؟

10.22081/hk.2020.71774

محیط زیست ماسک‌ها را کجای دلش بگذارد؟


محیط زیست

محیط زیست ماسک‌ها را کجای دلش بگذارد؟

نیلوفر شهسواریان

بیش‌تر از هفت میلیارد نفر روی زمین زندگی می‌کنند؛ حتی تعداد صفرهایش هم ترسناک است! فرض کن با شیوع ویروس کرونا، یک درصد از هفت میلیارد جمعیت، یک ماسک را در ماه دور بریزند، فقط یک درصد، و نه بیش‌تر. یک درصد این جمعیت، هفتاد میلیون می‌شود. حالا با این حساب و کتاب می‌خواهیم در مورد خطراتی که ماسک‌ها و دستکش‌ها با خود به همراه دارند، بگوییم.

واقعیت این است که حیوانات مانند ما از ماسک و کرونا سر در نمی‌آورند و در نهایت می‌توانند غذای فاسد را تشخیص بدهند و از آن دوری کنند. ممکن است ویروس کرونا از این راه وارد بدن حیواناتی شود که هیچ اطلاعاتی در مورد خطرات این ویروس ندارند. چند ماه پیش در فضای مجازی عکسی منتشر شد که نشان می‌داد یک پرنده با خوردن دستکش جانش را از دست داده بود. حتی با ورود ماسک به بدن حیوانات امکان دارد کارشان به جراحی بکشد تا بتوانند به زندگی‌شان ادامه بدهند.

این روزها مردم از دستکش‌های یک‌بار مصرف از جنس لاتکس زیاد استفاده می‌کنند. رها کردن آن‌ها در دریا، جنگل و محیط‌های دیگر می‌تواند لاک‌پشت‌ها و بقیه‌ی پستانداران را در خطر مرگ قرار دهد؛ چون چه بخواهیم و چه نخواهیم ممکن است حیوانات دل‌شان هوس خوردن دستکش و ماسک بکند.

یک خبر بد دیگر هم وجود دارد، این‌که پلاستیک، پوست کیوی نیست که بعد از چند هفته اثری از خودش به جای نگذارد، بدجوری جان‌سخت است و صدها سال طول می‌کشد تا تجزیه شود. به نظرت این را دیگر محیط زیست باید کجای دلش بگذارد؟

برای پیشگیری از زباله‌ها سه راه داریم تا ماسک و دستکش‌های‌مان کم‌تر به طبیعت آسیب بزند؛ اما آیا می‌شود از هر سه روش استفاده کرد؟ با هم نگاهی بیندازیم.

1- برای کاهش زباله می‌توانیم دوباره از زباله استفاده کنیم که به این روش استفاده‌ی مجدد (Reuse) می‌گویند، مثلاً یک بطری پلاستیکی را تزئین کنیم و از آن به جای گلدان استفاده کنیم؛ اما این راه برای زباله‌های عفونی نباید به کار برود. مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت هم اعلام کرده که ماسک و دستکش در همین دسته قرار دارد. زباله‌های عفونی به زباله‌هایی می‌گویند که آلودگی بالایی دارند و احتمال دارد بیماری یا بیماری‌هایی را منتقل کند، مانند زباله‌های بیمارستانی. باید این دسته از زباله‌ها را به شکل خاصی از بین برد که مسئولیت آن را سازمان شهرداری بر عهده دارد. سوزاندن، یکی از این روش‌هاست که به کمک دستگاه‌های زباله‌سوز اتفاق می‌افتد. خاکستر باقی‌مانده را بعد از آن دفن می‌کنند که به خاک آسیب فراوانی وارد می‌کند. دفن بهداشتی هم روش بعدی است، زباله‌های عفونی باید با خودروهای مخصوص به محل دفن بروند، شیر آهک روی آن ریخته شود و بعد رویش خاک بریزند.

روش سوم «اتوکلاو» است. دستگاه مدرن اتوکلاو زباله‌های عفونی را کاملاً استریل و ضدعفونی می‌کند؛ اما به خاطر هزینه‌ی بالای آن، مراکز درمانی و افراد، کم‌تر از آن استفاده می‌کنند؛ اما همه‌ی این روش‌ها دشوار و هزینه‌بر است و ماسک‌ها و دستکش‌های دنیا چندان از هم تفکیک نمی‌شوند تا این مراحل را بگذرانند.

2- با روش بازیافت زباله (Recycle) حتماً آشنا هستی. همان‌طور که دیدیم زباله‌های عفونی دردسرساز هستند و بازیافت آن برای کشورهای زیادی ساده نیست. مگر آن‌که کلی هزینه برای ضدعفونی در نظر بگیرند و تکنولوژی برای بازیافت پلاستیک هم وجود داشته باشد! حالا این‌که آیا تکنولوژی برای بازیافت پلاستیک در همه جای دنیا وجود دارد یا نه، بماند. پس این روش هم رد می‌شود.

3- برای آن‌که دستکش و ماسک و در کل زباله‌ها کم‌تر به محیط‌ زیست آسیب برسانند، روش کاهش مصرف (Reduce) کمک‌کننده است. شاید بگویی مگر می‌شود ماسک کم استفاده کنیم؟ بله می‌شود. ماسک‌های پارچه‌ای زیادی تولید شده‌اند که نه تنها در برابر ویروس کرونا بدن را محافظت می‌کند، بلکه در زیبایی آن‌ها هم سلیقه به خرج داده‌اند. حتی اگر نخ و سوزن و قیچی هم داری می‌توانی یک ماسک بدوزی. وقتی بیرون می‌روی از ماسک پارچه‌ای استفاده کن تا هم حیوانات در خطر نیفتند و هم خاک و بقیه‌ی اجزای محیط زیست تو را دوست خودشان بدانند. استفاده از دستکش هم طبق گفته‌ی پزشکان کمکی به جلوگیری از ویروس کرونا نمی‌کند و حتی ممکن است یادمان برود دست‌مان را باید بشوییم.

CAPTCHA Image