بیسبال نوعی ورزش گروهی است که با چوب و توپ و از سوی 9 بازی‌کن در یک زمین چمن بازی می‌شود.

بیسبال در قرن نوزدهم از ورزش انگلیسی «کریکت» ریشه گرفته است.

«الکساندر کارترایت» مخترع بازی مدرن بیسبال است.

نخستین مسابقه‌ی ورزش مدرن بیسبال در سال 1838 در «پیچ ویل کانادا» برگزار شد. بیسبال در دهه‌ی 1860 حالت نیمه‌حرفه‌ای پیدا کرد.

بیسبال از المپیک 1996 آتلانتا در تقویم المپیک قرار گرفت.

این ورزش در بسیاری از نقاط دنیا، به ویژه در کشورهای آمریکا، کوبا، پورتوریکو، پاناما، ونزوئلا در قاره‌ی آمریکا، ژاپن، کره‌ی جنوبی، تایوان در آسیا و کشورهای اقیانوسیه از محبوبیت زیادی برخوردار است.

«ام ال بی» یا لیگ برتر بیسبال آمریکا از مهم‌ترین لیگ‌های حرفه‌ای دنیا به حساب می‌آید.

*

در سال 1374 فدراسیون بیسبال در ایران تشکیل شد. در سال 1386 اولین دوره‌ی لیگ با حضور 6 تیم برگزار شد که در سال بعد تعداد تیم‌ها به 12 رسید.

زمین بازی:

زمین برگزاری مسابقه‌ی بیسبال به دو قسمت داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. زمین داخلی مربعی‌شکل است و 90 فوت (حدوداً 27 متر) طول دارد.

زمین خارجی فضایی است که از امتداد دو طرف مربع داخلی به وجود می‌آید.

زمین داخلی درجه‌بندی می‌شود تا خط‌های زمینه و محدوده‌ی تیم خودی مشخص ‌شود. محدوده‌ی پرتاب‌کننده‌ی توپ (pitcher) 24 سانتی‌متر بالاتر از خط زمینه‌ی محدوده‌ی خودی است.

زمین داخلی و زمین خارجی شامل خطوط مرزی و منطقه‌ی بی‌طرف می‌شوند. بقیه‌ی زمین، محدوده‌ی مسابقه است. منطقه‌ی زمین خودی با نوار فلزی مشخص می‌شود و نسبت به آن، زمین دوم را (که تا زمین اول 27 متر فاصله دارد) مشخص می‌کنند. تقاطع این خطوط زمین اول را می‌سازند.

از زمین خودی 27 متر به سمت زمین سوم و از زمین دوم 27 متر به سمت زمین سوم، تقاطع ایجاد شده، منطقه‌ی سوم است. خلاصه زمین به چهار بخش تقسیم می‌شود.

تمام اندازه‌گیری‌های زمین باید از نقطه‌ای که خط‌های زمین اول و سوم هم‌دیگر را قطع می‌کنند صورت بگیرد. محل گیرنده‌ی توپ (Catcher)، ضربه‌زننده‌ها به توپ (batters)، جایگاه مربی، سه خط اول زمین و محدوده‌ی دوم ضربه‌زننده به توپ باید مشخص شوند. تمام خطوط با گچ سفید مخصوص کشیده می‌شوند.

زمین خودی را با یک قطعه‌ی پنج گوشه‌ی پلاستیکی سفیدرنگ که البته شکل خاصی دارد و تقریباّ 42 سانتی‌متر طول آن است علامت‌گذاری می‌کنند.

این علامت‌ها در محل تقاطع خطوط زمین خودی با زمین اول و سوم قرار می‌گیرند.

زمین‌های اول، دوم و سوم را با کیسه‌های پارچه‌ای که روی زمین می‌گذارند، علامت‌گذاری می‌کنند.

روش بازی:

در بیسبال هر تیم 9 بازی‌کن اصلی و 15 بازی‌کن ذخیره دارد.

بازی‌کنان از یک توپ سفت با پوشش چرمی، یک باتوم چوبی‌(در بازی‌های حرفه‌ای جنس آن فقط از چوب است) یا آلومینیومی و دستکش‌های حفاظ‌دار استفاده می‌کنند.

همچنین ضربه‌زننده و گیرنده‌ی توپ هم لباس‌های مخصوص می‌پوشند.

در زمین بازی یک پرتاب‌کننده‌ی توپ، یک گیرنده‌ی توپ، چهار بازی‌کن داخلی و سه بازی‌کن خارجی قرار می‌گیرند.

هر تیم تلاش می‌کند که امتیاز بیش‌تری بیاورد. در بیسبال اصطلاحاً به بردن هر دور «score runs» می‌گویند.

انواع ضربات:

سه نوع ضربه در بیسبال وجود دارد:

الف- ضربه به توپ (بی‌طرف) که توپ اگر از دیوار بگذرد یک امتیاز برای ضربه‌زننده می‌آورد (homerun).

ب- اگر ضربه طوری باشد که توپ از روی دیوار بپرد، علاوه بر امتیاز homerun، یک امتیاز زمین دوم با عنوان runner برای ضربه‌زننده به دست می‌آید.

ج- ضربه‌ای که قبل از دفاع، توپ در هر یک از زمین‌ها بیفتد که در این صورت ضربه‌زننده از بازی بیرون می‌رود (اوت- out).

شروع بازی:

تیم اول، بازی را اصطلاحاً با یک حمله شروع می‌کند. وقتی حمله شروع می‌شود، اعضای تیم هرکدام سعی می‌کنند که در هر دور تیم‌شان را برنده کنند. وقتی نوبت به یک نفر می‌رسد، چوبش را برمی‌دارد و در نقطه‌ی مشخصی خیلی نزدیک به محدوده‌ی خودی، در سمت چپ یا راست می‌ایستد.

به این ترتیب هر 9 بازی‌کن تیم باید در موقعیت زننده‌ی ضربه (batter) قرار بگیرند.

در طرف دیگر، تیم دوم (مدافع) بازی خود را با 9 بازی‌کن دفاعی شروع می‌کند. یکی از آن‌ها که pitcher یا پرتاب‌کننده نام دارد باید مهارت خاصی در پرتاب‌کردن توپ از نقطه‌ای معین به سمت محدوده‌ی خودی داشته باشد. اگر ضربه‌زننده‌ی تیم اول، موفق به ضربه زدن به توپ و ردکردن آن نشود، گیرنده یا catcher که ماسک و سایر لباس‌های محافظ می‌پوشد، توپ را گرفته و آن‌را برای هم‌تیمی خودش یعنی پرتاب‌کننده می‌فرستد.

در زمانی که بازی تیم دفاعی از سوی دو بازی‌کنش (پرتاب‌کننده و گیرنده‌ی توپ) انجام می‌شود، دو بازی‌کن دیگر می‌توانند در هرجای محدوده‌ی بی‌طرف قرار بگیرند که البته در مکان‌های قابل پیش‌بینی پخش می‌شوند (هرکدام در حالت آماده برای گرفتن توپ تیم حریف از محدوده‌ی خاصی محافظت می‌کنند.)

تیم اول هربار که ضربه‌زننده، یک دور کامل دور چهار نقطه‌ی مشخص که base یا زمینه نامیده می‌شوند حرکت می‌کند و امتیاز یک دور را می‌برد. گاهی ضربه‌زننده یک دور را یک‌جا می‌زند و گاهی هم از یک base به base بعدی تأخیر می‌کند تا هم‌تیمی‌هایش جای او را در موقعیت ضربه‌زننده بگیرند تا فرصت پیشروی در یک دور کامل را داشته باشند.

معمولاً هرتیمی با دو یا سه خطا جایش را به تیم مقابل می‌دهد. در طول یک بازی 9 موقعیت دفاعی و بین 8-9 موقعیت حمله برای هر تیم ایجاد می‌شود.

بازی بیسبال مثل یک نمایش است که 9 پرده (بست) دارد. هر پرده دو صحنه (نیمه) دارد. هر نیمه سه خطا می‌تواند داشته باشد.

در طول هریک از توقف‌های بازی، هر تیم می‌تواند یک تعویض داشته باشد. بازی‌کن تعویضی امکان برگشت به زمین را ندارد.

هیچ محدودیت زمانی و هیچ ساعتی برای بازی بیسبال وجود ندارد. بستگی به این دارد که چه‌قدر بازی طول می‌کشد تا خطاها رخ بدهند. البته معمولاً بازی‌ها تا سه ساعت طول می‌کشند. در بیسبال تنها، تیمی می‌تواند دورها را برنده باشد که در موقعیت حمله قرار گرفته باشد.

در خیلی از ورزش‌ها تیمی که در طول بازی بازنده بوده، می‌تواند به یکباره و در آخر بازی نتیجه را به نفع خود کند، مانند: فوتبال، فوتسال، هندبال... اما در بیسبال این‌طور نیست و تیم مدافع درحالی‌که می‌تواند توپ را بگیرد، نمی‌تواند آن‌را تبدیل به امتیاز کند.

*

خب! جالا چیزی از توضیحات ما متوجه شده‌اید؟ بهتر است دوستان خود را جمع کرده و با کمک فیلم‌های آموزشی یا معلم ورزش خود (که قطعاً روش بازی بیسبال را بلد است) یک‌بار این ورزش مفرح، پرتحرک و جذاب را انجام دهید.

مطمئن باشید ضرر نخواهید کرد.