علی محمدپور

ایام نوروز فصل سفر است. اگر خوب نگاه کنی می‌بینی که هر کسی به شکلی کوله‌اش را بسته و با آمدن بهار می‌خواهد چند روزی را در هوای طبیعت و با بوی بهار آرامش بگیرد. اما برای این که سفر سالمی داشته باشید، باید بهداشت سفر را رعایت کنید. باید بدانید در راه چه چیزهایی را نباید خورد و چه کارهایی را نباید انجام داد. سفر نوعی زندگی است و باید قانون‌هایش را رعایت کرد. اگر می‌خواهید سفر خوب و سالمی داشته باشید، اگر می‌خواهید سالم به خانه برگردید، باید به سفر و راه احترام بگذارید و قوانین سفر را رعایت نمایید.

1- در هنگام مسافرت با وسایل نقلیه‌ی عمومی نظیر اتوبوس، از لیوان شخصی و یا یک بار مصرف برای آشامیدن آب استفاده نمایید.

2- قبل از حرکت چند ظرف درب‌دار مناسب جهت ذخیره‌ی آب آشامیدنی سالم هم‌راه خود داشته باشید.

3- همیشه از آب لوله‌کشی تصفیه شده یا ضدعفونی شده استفاده نمایید.

4- در مسیر سفر برای آشامیدن و شست‌و‌شو از آب جوی‌ها و رودخانه استفاده نکنید. همچنین از آشامیدن آب‌های مشکوک در پارک‌ها، باغ‌ها و فضای سبز جداً اجتناب کنید.

5- چنانچه از سلامت آب مورد مصرف اطمینان ندارید، ابتدا آب را حداقل به مدت یک دقیقه جوشانده و پس از سرد شدن مصرف نمایید.

6- به منظور جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های انگلی و عفونت‌های روده‌ای، کاهو، سبزی و میوه‌ها را قبل از مصرف شسته و ضدعفونی نمایید.

7- جهت سالم‌سازی سبزیجات، پس از پاک کردن، ابتدا برای زدودن گل و لای، آن را با آب شستشو دهید و سپس 5 دقیقه سبزی را در کفاب مایع ظرفشویی (3 تا 5 قطره مایع ظرفشویی به ازای هر لیتر آب) قرار داده، بعد آبکشی نمایید و سپس به مدت 5 دقیقه در محلول ضدعفونی کننده (محلول‌های ضدعفونی موجود در داروخانه‌ها یا استفاده از نصف قاشق چایخوری پرکلرین و یا یک قاشق مرباخوری آب ژاول 10 درصد در 5 لیتر آب) قرار داده و در پایان با آب سالم شست‌و‌شو و سپس میل کنید.

8- در طول سفر از غذاهای مناسب و ساده مانند انواع کوکو، کتلت، نان و پنیر و سبزی استفاده کنید و از خوردن غذا در اماکن غیربهداشتی جداً خودداری کنید.

9- در سفر سعی کنید هم‌راه غذا از ماست استفاده کنید؛ زیرا ماست باعث تقویت باکتری‌های مفید روده می‌شود.

10- مواد غذایی را در طول مسیر از نور و حرارت مستقیم دور نگه دارید.

11- تا حد امکان از غذاهای مایع استفاده نکنید؛ زیرا در محیط مرطوب امکان رشد و تکثیر میکروب‌ها افزایش می‌یابد.

12- از خرید مواد غذایی از فروشندگان دوره‌گرد بپرهیزید.

13- از خرید مواد غذایی محلی نظیر ماست، پنیر، خامه، دل و جگر مرغ که احتمال آلودگی‌شان زیاد است و مصرف آن‌ها می‌تواند انواع بیماری‌های عفونی و انگلی را انتقال دهد، جداً اجتناب کنید.

14- مواد غذایی خود را از فروشگاه‌هایی که موازین بهداشتی را رعایت می‌کنند خریداری نمایید و حتماً به تاریخ تولید و مصرف و پروانه ساخت محصولات غذایی توجه کنید.

15- برای جلوگیری از ابتلا به بیماری تب مالت، از خامه و شیر پاستوریزه و یا شیر جوشیده شده به مدت 20 دقیقه استفاده کنید.

16- از خرید بستنی یخی تهیه شده از مواد رنگی غیرمجاز فاقد پوشش و بدون پروانه‌ی ساخت خودداری کنید.

17- در هنگام مسافرت غذای بین راهی خود و خانواده را از قبل تهیه کرده و با وسیله‌ی مناسب حمل نمایید.

18- مواد غذایی مصرفی خود را از فروشندگانی که از انبرک و یا دستکش یک بار مصرف جهت تهیه و بسته‌بندی انواع مواد غذایی استفاده می‌کنند خریداری نمایید.

19- رعایت نظافت کامل و استفاده از روپوش کار برای فروشندگان مواد غذایی نشانه‌ی پایبندی ایشان به امور بهداشتی می‌باشد. بنابراین هنگام خرید این موضوع را مدّ نظر قرار دهید.

20- در هنگام مسافرت وسایل شخصی خود را هم‌راه داشته باشید و برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های پوستی عفونی از حوله‌ی اختصاصی استفاده نمایید.

21- جهت حمل مواد غذایی مختلف مثل میوه‌ها، سبزی‌ها، نان،‌ مرغ و گوشت از کیسه‌های نایلونی سیاه که بسیار آلوده‌اند استفاده نکنید.

22- در حفظ محیط زیست خود کوشا باشید و از ریختن زباله و پس‌مانده‌ی مواد غذایی در کنار جاده، کنار رودخانه، دریا و جنگل جداً خودداری کنید.

ده قانون طلایی برای پیش‌گیری از مسمومیت‌ها

1- خوردن غذا بلافاصله بعد از پخته و آماده شدن آن.

2- اطمینان از پخته شدن کامل غذا (به خصوص گوشت قرمز و مرغ).

3- انتخاب و تهیه‌ی مواد غذایی آماده و بی‌خطر (مثل شیر و فراورده‌های لبنی پاستوریزه).

4- برای نگه‌داری مواد غذایی در کوتاه‌مدت، می‌باید در برودتی کم‌تر از 10 درجه‌ی سانتی‌گراد و یا در حرارتی بیش از 60 درجه‌ی سانتی‌گراد باشد و در دراز‌مدت در فریزر و یا سردخانه‌ با دمای 18 درجه‌ی سانتی‌گراد نگه‌داری شوند.

5- گرم کردن مواد غذایی پخته شده باید به حد کامل برسد (حداقل 70 درجه‌ی سانتی‌گراد).

6- ممانعت با تماس مواد خام با پخته شده.

7- پاکیزه نگه داشتن آشپزخانه و وسایل آن با دقت نظر کامل.

8- شستن دست‌ها قبل از دست زدن به مواد غذایی و بعد از توالت.

9- دور نگه داشتن مواد غذایی از دسترس حشرات و جانوران موذی (جوندگان).

10- پاکیزه و سالم بودن آب مصرفی برای شرب و یا تهیه‌ی غذا.

توصیه‌های تغذیه‌ای

1- بهتر است از انواع آجیل‌های بدون نمک و به مقدار مناسب استفاده کنید.

2- تنقلات چرب و شور برای همه‌ی سنین حتی برای بچه‌ها مضر هستند.

3- مصرف نمک را هنگام پخت غذا کاهش دهید و از مصرف غذاهایی که دارای نمک زیاد هستند، به‌ویژه غذاهای آماده و کنسرو شده، پرهیز کنید.

4- مصرف قند، شکر، نوشابه و شیرینی‌ها را کاهش دهید.

5- به جای گوشت قرمز حدالامکان از گوشت سفید، خصوصاً گوشت ماهی استفاده کنید.

6- در پخت غذا از روغن‌های مایع استفاده کنید و تا می‌توانید در مصرف روغن خسیس باشید.

7- سعی کنید از روش‌های آب‌پز کردن و کباب کردن که بهترین روش‌های پخت غذا هستند استفاده کنید.

8- بهتر است قبل از نهار از سالاد فصل (بدون سس مایونز) هم‌راه با انواع سبزی‌ها مصرف کنید.

9- برای شام در حد امکان از مواد غذایی سبک و کم‌چرب مصرف نمایید و از مصرف غذاهای آماده اجتناب کنید.

ایمنی در ساحل و دریا

دریا با وجود جاذبه‌های بسیار زیاد، خطرناک است.

1- در هنگام شنا کردن در دریا حتی در آب‌های کم عمق کنار ساحل، مراقب بچه‌های خردسال خود باشید.

2- از شنا کردن در جاهایی که علائم هشداردهنده وجود دارد خودداری کنید.

3- از شنا کردن در جاهایی که شنی و عمیق است خودداری کنید.

4- در هنگام قایق سواری در دریا از جلیقه‌ی نجات استفاده کنید.

5- در هنگام طوفانی و مواج بودن دریا از شنا کردن جداً بپرهیزید.

6- چنانچه در شنا مهارت ندارید از رفتن به جاهای عمیق و دور از ساحل خودداری کنید.

7- توجه کنید قایق‌های بادی به دلیل سبک بودن ممکن است با باد و جریان دریا به جاهای عمیق بروند.

8- در صورت بروز هرگونه اتفاق فوری با اورژانس 115 تماس بگیرید.

توصیه‌های زیر را جدی بگیرید:

1- از برپا کردن چادر در نزدیکی ساحل دریا خودداری فرمایید.

2- در هنگام آشپزی در چادر و یا بیرون آن مواظب هرگونه آتش‌سوزی باشید.

3- مواظب باشید طناب‌های مخصوص نصب چادر مانع رفت و آمد نباشد تا باعث زمین خوردن و ایجاد مصدومیت نگردد.

4- از نگه‌داری مواد نفتی در چادر پرهیز کنید.

5- وسایل آتش‌زا را از دسترس کودکان دور نگه دارید.﷼