توتیای دریایی (ص 28 و 29)

تــــوتـــــــیای دریــــــایی

مترجم: آیدا ترکانلو

توتیای دریایی، جانداری کوچک، خاردار و گرد است که در تمامی اقیانوس‌های جهان پیدا می‌شود. در قدیم به توتیای دریایی، خارپشت دریایی می‌گفتند. این موجودات بیش‌تر از دویست نوع و در رنگ‌های مختلف هستند. رنگ آن‌ها، معمولاً سیاه، سبز، زیتونی، قهوه‌ای، بنفش، آبی و قرمز است.

توتیای دریایی گلی

توتیاها، جانوران بی‌خطری هستند؛ جز یک نوع آن که برای ماهی‌ها سمّی است. نام این جانور، توتیای دریایی گلی است. این توتیا، کاملاً شبیه یک بوته‌گل زیباست؛ برای همین به آن توتیای دریایی گلی می‌گویند. خارهای این توتیا فلج‌کننده است و شکارچی را فلج می‌کند. دلقک‌ماهی، تنها ماهی‌ای است که در مقابل سمّ این توتیا ایمن است. این ماهی، خودش را به آرامی به خارهای توتیای گلی می‌چسباند و در لابه‌لای آن‌ها خیلی بامزه می‌رقصد.

 توتیای دریایی قرمز

این توتیا، بزرگ‌ترین نوع توتیای جهان است که در آب‌های کم‌عمق زندگی می‌کند. عمر این توتیا در جنوب کالیفرنیا حدود پنجاه سال است. در صورتی که همین نوع توتیا در کلمبیا، بیش‌تر از صد سال عمر می‌کند.

تمام بدن توتیاهای دریایی به نور، لمس‌کردن و مواد شیمیایی حساس است. آن‌ها به سایه واکنش نشان می‌دهند و اگر ناگهان سایه‌ای ظاهر شود، به سرعت حرکت می‌کنند.

در اسکلت داخلی بدن بعضی از این موجودات، چندین ماهیچه وجود دارد که در زمان حرکت به آن‌ها کمک می‌کند. توتیاهای دریایی هم مثل خارپشت‌ها، یک لاکِ خاردار دارند که به آن‌ها کمک می‌کند تا از خودشان محافظت کنند.

بعضی از آن‌ها، خارهای لطیفی دارند که سمّی است. توتیاها پاهایی شبیه لوله دارند که بلند، باریک و انعطاف‌پذیر است. آن‌ها در آب‌های گرم اقیانوس زندگی می‌کنند و با پاهای‌شان به سمت جلو حرکت می‌کنند. اندازه‌ی آن‌ها از سه تا ده سانتی‌متر است.

جالب است بدانید، آن‌ها می‌توانند بیش‌تر از دویست سال عمر کنند؛ ولی بیش‌تر گونه‌ها فقط سی سال می‌توانند زنده بمانند. پنج خال سفید روی لاک (پوسته‌ی گچی) آن‌ها وجود دارد که توجه انسان را به خود جلب می‌کند. صورت توتیای دریایی دیده نمی‌شود. توتیاها یک دهان و یک مخرج دارند. دهان آن‌ها از پنج فک دندانی‌شکل و یک زبان گوشتی تشکیل شده است که در نیمه‌ی پایینی بدن‌شان قرار دارد. دندان‌های آن‌ها آن‌قدر تیز است که سنگ را هم می‌توانند بجوند و خرد کنند.

آن‌ها با این‌که چشم ندارند، می‌توانند خطر را با خارهای‌شان حس کنند؛ هم‌چنین پنج جفت آبشش دارند. توتیاها دستگاه گوارش ساده‌ای دارند. غذای آن‌ها معمولاً جلبک دریایی و گیاهان قابل‌هضم است. توتیاها، جانوران همه‌چیزخوار هستند که با پاهای‌شان به این‌طرف و آن‌طرف سُر می‌خورند و هر چیزی را که کف اقیانوس گیر می‌آورند، بلافاصله می‌خورند و در حقیقت کف اقیانوس را تمیز می‌کنند.

توتیای دریایی در زمان تولید مثل تخم‌هایش را در اقیانوس می‌ریزد. بعد تخم‌هایش بارور می‌شوند و به سرعت در مدت 12 ساعت تبدیل به جنین می‌شوند و در این مرحله، تعداد خیلی زیادی از این جنین‌ها زنده می‌مانند. بعد هم جنین‌های شناور در کف اقیانوس در مدت چند ماه تبدیل به یک جنین واقعی می‌شوند.

توتیای دریایی همانند جوجه‌تیغی لاک‌ خاردار دارد. خارهای توتیا به لاکش چسبیده و حرکت می‌کند. لاک خاردار توتیای دریایی، از بدن نرم او محافظت می‌کند. اگر شما به خارهای توتیا دست بزنید، تمام خارهایش را در یک نقطه جمع می‌کند تا خارهای بیش‌تری را به دست‌تان فروکند. بعضی از توتیاها، با خارهای‌شان خودشان را به صخره‌ها یا چیزهای دیگر کف اقیانوس می‌چسبانند.

زمانی که سروکله‌ی شکارچیان پیدا می‌شود، توتیای دریایی با خارهایش استتار می‌کند. این جانور چون خار دارد، شبیه گل به نظر می‌رسد و همین باعث می‌شود شکارچیان گیج شوند و نفهمند که آن‌ها جانور هستند.

توتیای دریایی چندین دشمن دارد. دشمنان او انسان، خرچنگ‌ها، ماهی‌ها، حلزون‌ها و سمورهای دریایی هستند. انسان و سمور دریایی از بزرگ‌ترین شکارچیان توتیاها هستند. سمورهای دریایی خیلی توتیا می‌خورند. آن‌ها به محض این‌که توتیای دریایی پیدا کنند، آن را می‌خورند.

مردم بعضی از کشورها، توتیای دریایی خیلی دوست دارند و از آن برای یک غذای خوش‌مزه استفاده می‌کنند. توتیای دریایی، هم خودش و هم تخمش خوش‌مزه است؛ بنابراین غواصان در آب‌های گرم اقیانوس‌ها، توتیاها و تخم‌های‌شان را شکار می‌کنند. بعضی از توتیاهای دریایی در معرض خطر نابودی قرار دارند.

آلودگی اقیانوس و شکار بیش از اندازه، بزرگ‌ترین نگرانی حافظان محیط زیست و منابع طبیعی است. آموزش و پرورش و هم‌چنین محافظان محیط زیست، تلاش‌شان را بیش‌تر کرده‌اند تا بتوانند به حفظ و نگه‌داری این موجود شگفت‌انگیز کمک کنند. اگر هر کسی به نوبه‌ی خود در دریا و ساحل زباله نریزد و محیط زیست را آلوده نکند، تمام گونه‌های توتیای دریایی می‌توانند به زندگی ادامه دهند و زنده بمانند.